Чынгыз айтматов омур баяны жана чыгармачылыгы
Dating > Чынгыз айтматов омур баяны жана чыгармачылыгы
Download links: → Чынгыз айтматов омур баяны жана чыгармачылыгы → Чынгыз айтматов омур баяны жана чыгармачылыгы
Муратбеков Адилет Муратбекович 13. Ал эми Ширин, Элдар - Мария аттуу аялынан. Жаш Чыңгыздын башына кыйынчылыктар түшөт. Кайсы жазмакердин каламына тоскоол болмок элек» дейт да, кебин улай минтип жазат: «Керез - алгачкы жубайым. Ката жазган болсом сиздерден кечирим сурайм сиздерди урматтоо менен мен Маматураев Баатыр. Апасы, Нагима Хамзеевна Айтматова улуту боюнча татар болгон. Таким образом, декодер углубляется в решётку, принимая решения путём исключения менее вероятных путей. Орозкул жумалактанып, караган түбун апчый албай колун тыттырып, далбасалап жатып калды.
Айтматовдун дуйно мамлекеттеринин жана элдеринин арасында таанылышынын фактыларын уйротуу. Окуучулардын дуйно таануусун, суйлоо кондумдорун калыптандыруу, Ч. Айматовдун чыгармачылыгы боюнча маалыматтарын кенейтуу. Оз элинин улуу инсандарынын омуруно, чыгармачылык ишмердуулугуно шыктануу сезимин ойготуу. Алардан улгу алууга ундоо. Белгилуу адамдардын ал жонундо айткан создору жазылган плакат. Уюштуруу: Сабакта колдонулуучу «Алтын эреже» дидактикалык талап : 1. Мугалимдин созу: 12-декабрда Чыңгыз Төрөкулович Айтматовдун 85 жылдык мааракесин кыргыз эли эле эмес буткул дуйно жузу белгилегени турат. Анын омуру чыгармачылыгы боюнча соз кылып кетели Чыңгыз Төрөкулович Айтматов 1928-2008 — кыргыз жана орус тилдеринде жазган советтик жана пост-советтик жазуучусу, кыргыз ССРнин эл жазуучусу 1974 , Социалисттик Эмгектин Баатыры 1978 , Кыргыз Эл Баатыры. Балалыгы Чыңгыз Төрөкулович Айтматов 1928-жылы 12-декабрда азыркы Кыргыз Республикасынын Талас облусунун Киров районуна караштуу Шекер айылында мамлекеттик кызматкердин үй-бүлөсүндө туулган. Ал кезде Шекер айылы СССРдин РСФСРинин Кыргыз АССРинин Талас кантонунда болчу. Атасы Төрөкул Айтматов КПССтин Кыргыз обкомунун катчысы болгон. Эл ичинде кадыр-барктуу, көрүнүктүү адамдардан болгон. Апасы, Нагима Хамзеевна Айтматова - теги боюнча караколдук татар. Жергиликтүү театрда актриса болгон. Билимдүү, эл оозуна алынган, акылдуу аялдардан болгон. Анын атасы Хамза Каракол шаарындагы бай жана интеллектуал татарлардан болгон. Ал убакта Айтматов 14 жашта эле. Шекер эли аны кат-сабаттуу болгондуктан айыл өкмөтүнүн катчысы кылып шайлап коёт. Ошол кезде жаштардын арасында кирилче кат тааныган улан-кыздар саналуу гана эле калгандары кыргыздын арапча же латынча жазмаларын билишкен. Жаш Чыңгыздын башына кыйынчылыктар түшөт. Бирок ал баарына чыдамкайлык менен туруштук бере алды.. Андан кийин ошол эле согуш жылдарында райондук салык чогултуучу болуп иштейт. Айыл калкынан салык чогултат. Бирок согуш маалында ага салык чогултуу оңойго турган жок. Бир жылдан кийин, 1944-жылы август айында бул ишин өз эрки менен таштайт да, тракторлук бригаданын эсепчиси болуп иштейт. Аны дагы 1953-жылы мыкты аяктайт. Чынгыз Айтматовго дүйнөлүк кадырбарк алып келген, анын новаторлук калеминен жаралган 60—70 — жылдарда жазылган «Бетме-Бет», «Жамийла», «Биринчи мугалим», «Саманчынын жолу», «Жаныбарым, Гүлсары», «Ак кеме», «Эрте келген турналар» аттуу повесттери болду. Кийинки мезгилде жазуучу роман жанрынын үстүндө ийгиликтүү эмгектенип, «Кылым карыткан бир күн» 1980 , «Кыямат» 1986 жана «Кассандра тамгасы» 1995 аттуу чыгармаларды жарыялады. Анын чыгармачылыгына коомдун орчундуу саясий, социалдык жана нравалык проблемаларынын курч коюлушу, интеллектуалдуулук, жалпы адамзаттык маселелердин философиялык өнүттө чечилиши, адам баласынын жан дүйнөсүн ичкериден психологиялык талдоолордон өткөрүшү жана жалпылоосу мүнөздүү. Ал жакта 2008-жылдын 10-июнунда пневмония оорусунун кесепетинен жазуучу көз жумду. Маркумдун сөөгү Кыргызстандагы Чүй облусундагы Аламүдүн районуна караштуу Чоң-Таш айылындагы Ата Бейит көрүстөнүнө коюлду. Топтордо иштоо: Класска сары, кызыл, жашыл карточкалар таркатылып берилет. Карточкалардын тусуно жараша класс окуучулары уч топко болунушот. Ар бир топко тапшырмалар берилет. Алар чогуу талкуулап , жообун бир окуучу чыгып айтып берет. Айтматов же анын чыгармалары жонундо белгилуу адамдардын ой-пикирлерин же жазган ырларынан корком айтып бергиле. «Жамийла- дуйнодогу махабат жонундогу эн сонун баян» Луи Арагон ушул эле чыгарма жонундо «Суйуунун гимни» А. Жооп:Гулсарат, Акбара, Ташчайнар, Каранар, Бугу Эне, Жаабарс… 2-топко: Жазуучу тузгон балдардын образдарын атагыла. Жооп: Самат, Авалбек, Даул, Анатай, Султанмурат, Мырзагул,… 3-топко: Жазуучу тузгон терс каармандарды атагыла. Жооп:Кочкорбаев, Орозкул, Ысмайыл, Сегизбаев, Базарбай,… 3-тапшырма: 1-топко:Ч. Айтматовдун торт гана каарманы бар чыгармасы кайсы? Жооп: «Дениз бойлой жорткон ала добот» Орган, Мылгун, Эмрайн, Кириск. Жооп: Экологияга зыян келтиргендиги учун, далилсиз адамды куноологондугу учун, уй-булодогу зордук-зомбулугу учун. Бул сандыкттын ичиндеги зат эки адамды бактылуу кылат. Жооп: «Кызыл алма» Бактагы эн акыркы кызыл алманы болушуп жегендер бактылуу болот деп айтылат чыгармада. Жыйынтыктоо: Кылымдын залкар жазуучусу Ч. Айматов озу отсо да , экинчи омурун жашап жатат деп айта алабыз. Ага биз окуучулар, алтындан эстелик тургуза албасак да, чыгармаларын окуп омур бою аздектеп, алардан озубузго эн жакшы таалим -тарбия алып, келечегибизге жол тапсак болот. Айтматовдун дуйно мамлекеттеринин жана элдеринин арасында таанылышынын фактыларын уйротуу. Окуучулардын дуйно таануусун, суйлоо кондумдорун калыптандыруу, Ч. Айматовдун чыгармачылыгы боюнча маалыматтарын кенейтуу. Оз элинин улуу инсандарынын омуруно, чыгармачылык ишмердуулугуно шыктануу сезимин ойготуу. Алардан улгу алууга ундоо. Белгилуу адамдардын ал жонундо айткан создору жазылган плакат. Уюштуруу: Сабакта колдонулуучу «Алтын эреже» дидактикалык талап : 1. Мугалимдин созу: 12-декабрда Чыңгыз Төрөкулович Айтматовдун 85 жылдык мааракесин кыргыз эли эле эмес буткул дуйно жузу белгилегени турат. Анын омуру чыгармачылыгы боюнча соз кылып кетели Чыңгыз Төрөкулович Айтматов 1928-2008 — кыргыз жана орус тилдеринде жазган советтик жана пост-советтик жазуучусу, кыргыз ССРнин эл жазуучусу 1974 , Социалисттик Эмгектин Баатыры 1978 , Кыргыз Эл Баатыры. Балалыгы Чыңгыз Төрөкулович Айтматов 1928-жылы 12-декабрда азыркы Кыргыз Республикасынын Талас облусунун Киров районуна караштуу Шекер айылында мамлекеттик кызматкердин үй-бүлөсүндө туулган. Ал кезде Шекер айылы СССРдин РСФСРинин Кыргыз АССРинин Талас кантонунда болчу. Атасы Төрөкул Айтматов КПССтин Кыргыз обкомунун катчысы болгон. Эл ичинде кадыр-барктуу, көрүнүктүү адамдардан болгон. Апасы, Нагима Хамзеевна Айтматова - теги боюнча караколдук татар. Жергиликтүү театрда актриса болгон. Билимдүү, эл оозуна алынган, акылдуу аялдардан болгон. Анын атасы Хамза Каракол шаарындагы бай жана интеллектуал татарлардан болгон. Ал убакта Айтматов 14 жашта эле. Шекер эли аны кат-сабаттуу болгондуктан айыл өкмөтүнүн катчысы кылып шайлап коёт. Ошол кезде жаштардын арасында кирилче кат тааныган улан-кыздар саналуу гана эле калгандары кыргыздын арапча же латынча жазмаларын билишкен. Жаш Чыңгыздын башына кыйынчылыктар түшөт. Бирок ал баарына чыдамкайлык менен туруштук бере алды.. Андан кийин ошол эле согуш жылдарында райондук салык чогултуучу болуп иштейт. Айыл калкынан салык чогултат. Бирок согуш маалында ага салык чогултуу оңойго турган жок. Бир жылдан кийин, 1944-жылы август айында бул ишин өз эрки менен таштайт да, тракторлук бригаданын эсепчиси болуп иштейт. Аны дагы 1953-жылы мыкты аяктайт. Чынгыз Айтматовго дүйнөлүк кадырбарк алып келген, анын новаторлук калеминен жаралган 60—70 — жылдарда жазылган «Бетме-Бет», «Жамийла», «Биринчи мугалим», «Саманчынын жолу», «Жаныбарым, Гүлсары», «Ак кеме», «Эрте келген турналар» аттуу повесттери болду. Кийинки мезгилде жазуучу роман жанрынын үстүндө ийгиликтүү эмгектенип, «Кылым карыткан бир күн» 1980 , «Кыямат» 1986 жана «Кассандра тамгасы» 1995 аттуу чыгармаларды жарыялады. Анын чыгармачылыгына коомдун орчундуу саясий, социалдык жана нравалык проблемаларынын курч коюлушу, интеллектуалдуулук, жалпы адамзаттык маселелердин философиялык өнүттө чечилиши, адам баласынын жан дүйнөсүн ичкериден психологиялык талдоолордон өткөрүшү жана жалпылоосу мүнөздүү. Ал жакта 2008-жылдын 10-июнунда пневмония оорусунун кесепетинен жазуучу көз жумду. Маркумдун сөөгү Кыргызстандагы Чүй облусундагы Аламүдүн районуна караштуу Чоң-Таш айылындагы Ата Бейит көрүстөнүнө коюлду. Топтордо иштоо: Класска сары, кызыл, жашыл карточкалар таркатылып берилет. Карточкалардын тусуно жараша класс окуучулары уч топко болунушот. Ар бир топко тапшырмалар берилет. Алар чогуу талкуулап , жообун бир окуучу чыгып айтып берет. Айтматов же анын чыгармалары жонундо белгилуу адамдардын ой-пикирлерин же жазган ырларынан корком айтып бергиле. «Жамийла- дуйнодогу махабат жонундогу эн сонун баян» Луи Арагон ушул эле чыгарма жонундо «Суйуунун гимни» А. Жооп:Гулсарат, Акбара, Ташчайнар, Каранар, Бугу Эне, Жаабарс… 2-топко: Жазуучу тузгон балдардын образдарын атагыла. Жооп: Самат, Авалбек, Даул, Анатай, Султанмурат, Мырзагул,… 3-топко: Жазуучу тузгон терс каармандарды атагыла. Жооп:Кочкорбаев, Орозкул, Ысмайыл, Сегизбаев, Базарбай,… 3-тапшырма: 1-топко:Ч. Айтматовдун торт гана каарманы бар чыгармасы кайсы? Жооп: «Дениз бойлой жорткон ала добот» Орган, Мылгун, Эмрайн, Кириск. Жооп: Экологияга зыян келтиргендиги учун, далилсиз адамды куноологондугу учун, уй-булодогу зордук-зомбулугу учун. Бул сандыкттын ичиндеги зат эки адамды бактылуу кылат. Жооп: «Кызыл алма» Бактагы эн акыркы кызыл алманы болушуп жегендер бактылуу болот деп айтылат чыгармада. Жыйынтыктоо: Кылымдын залкар жазуучусу Ч. Айматов озу отсо да , экинчи омурун жашап жатат деп айта алабыз. Ага биз окуучулар, алтындан эстелик тургуза албасак да, чыгармаларын окуп омур бою аздектеп, алардан озубузго эн жакшы таалим -тарбия алып, келечегибизге жол тапсак болот.
Last updated
